از مهم ترین جرایم علیه اموال، کلاهبرداری است. در کلاهبرداری، مال باخته خود با میل و اختیار، مال را در اختیار مجرم قرار می دهد بنابراین اگر مال باخته، مال را با میل و اختیار در اختیار مجرم قرار ندهد قطعا مورد با کلاهبرداری منطبق نیست و ممکن است سرقت باشد.
کلاهبردار چیست؟
طبق ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، هر کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت‌ها یا تجارتخانه‌های یا کارخانه‌ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیرواقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیش‌آمدهای غیرواقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آنها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا 7 سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم میشود.
در صورتی که شخص مرتکب بر خلاف واقع عنوان یا سمت ماموریت از طرف سازمان‌ها و موسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکت‌های دولتی یا شوراها یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی و به طور کلی قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و نهادها و موسسات مامور به خدمت عمومی اتخاذ کرده یا اینکه جرم با استفاده از تبلیغ عامه از طریق وسائل ارتباط جمعی از قبیل رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجله یا نطق در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی صورت گرفته باشد یا مرتکب از کارکنان دولت یا موسسات و سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی به خدمت عمومی‌باشد علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از 2 تا ده سال و انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم میشود.
مجازات شروع به کلاهبرداری حسب مورد حداقل مجازات مقرر در همان مورد خواهد بود و در صورتی که نفس عمل انجام شده نیز جرم باشد، شروع کننده به مجازات آن جرم نیز محکوم میشود.
مستخدمان دولتی علاوه بر مجازات مذکور چنانچه در مرتبه مدیرکل یا بالاتر یا هم‌طراز آنها باشند به انفصال دائم از خدمات دولتی و در صورتی که در مراتب پآیین‌تر باشند به شش ماه تا سه سال انفصال موقت از خدمات دولتی محکوم می‌شوند.
ضبط اموال در کلاهبرداری
طبق ماده 4 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، کسانی که با تشکیل یا رهبری شبکه چند نفری به امر ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مبادرت ورزند علاوه بر ضبط کلیه اموال منقول و غیر منقولی که از طریق رشوه کسب کرده‌اند به نفع دولت و استرداد اموال مذکور در مورد اختلاس و کلاهبرداری و رد آن حسب مورد به دولت یا افراد، به جزای نقدی معادل مجموع آن اموال و انفصال دائم از خدمات دولتی و حبس از پانزده سال تا ابد محکوم می‌شوند و در صورتی که مصداق مفسد فی‌الارض باشند مجازات آنها، مجازات مفسد فی‌الارض خواهد بود.
+ پرسش: سال ۸۴ یک سیم کارت رند همراه اول فروختم در زنجان، طرف کلاهبردار از آب در اومد و پول را نداد. الان شماره طبق استعلام در مالکیت کسی نیست ولی سند انتقال مالکیت رو دارم. می‌توانم شکایت ثبت کنم که این سیم کارت من بوده و دوباره صادر بشه به اسمم؟
– پاسخ: با در نطر گرفتن اسناد مالکیت، کسی که به او فروخته شده در حال حاضر مالک است و شما باید دادخواست مطالبه وجه ثمن مطرح کنید.
جرم کلاهبرداری درجه چند است؟
در جرم کلاهبرداری، کلاهبردار علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا 7 سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم میشود. که طبق ماده 19 قانون مجازات اسلامی، جرم کلاهبرداری درجه 4 محسوب میشود.
جرم کلاهبرداری قابل گذشت است؟
با توجه به ماده 104 قانون مجازات اسلامی، کلاهبرداری به شرطی که مبلغ آن یک میلیارد ریال یا کمتر باشد و جرایمی که در حکم کلاهبرداری هستند یا مجازات کلاهبرداری در مورد آنها مقرر شده یا طبق قانون کلاهبرداری محسوب میشود در صورت داشتن بزه دیده (صرف نظر از مبلغ آن)، از جرایم قابل گذشت و در غیر این صورت غیر قابل گذشت می‌باشند. مانند فروش ارز دولتی در بازار آزاد که در حکم کلاهبرداری است اما از آنجا که بزه دیده خاص ندارد غیر قابل گذشت می‌باشد.
اما با توجه به اصلاح ماده 104 قانون مجازات اسلامی در 1403/02/25، جرم کلاهبرداری به هر میزان که باشد غیر قابل گذشت است.
کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین
یکی از موارد جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، فروش ماشین به افراد مختلف است. که بهتر است هنگام معامله از مشاور حقوقی استفاده کنید تا دچار مشکلات حقوقی خرید و فروش نشوید. بهترین راه برای جلوگیری از هر سوء استفاده‌ای پرداخت مبلغ هنگام تعویض پلاک است. و یا رعایت نکات حقوقی در مبایعه نامه خرید خودرو که باید توسط وکیل یا مشاور حقوقی بررسی شود.
+ پرسش: من یک دستگاه ماشین نیسان سال 95 خریدم، اما بعد از معامله و تحویل آن به جهت عدم ایفای تعهدات فروشنده توقیف شد. کلاهبرداری شکایت کردم، به علت عدم پیگیری مشمول مرور زمان شده و در یکی از شکایت‌ها به عنوان ثالث وارد شدم و مالکیت را ثابت کردم اما بقیه توقیف‌ها در شهرهای دیگر است که طرف‌های مقابل را نمی‌شناسم و سالهاست ماشین در توقیف می‌باشد و حال به عنوان اموال بلاصاحب صورتجلسه شده است. چه اقداماتی انجام دهم؟ آیا منافع ممکن‌الحصول این چند سال را می‌توانم مطالبه کنم؟ دوباره کلاهبرداری می‌توانم شکایت کنم؟
– پاسخ: با مدارک و آرایی که مالکیت شما را ثابت می‌کند رفع توقیف خودرو را خواستار شوید و با تامین دلیل دادخواست مطالبه خسارت دهید.
مشاوره حقوقی
+ پرسش: فرض کنید مدیرعامل شرکتی بداند که افرادی متفرقه، نام شرکت را جعل نموده و به واسطه آن کلاهبرداری انجام می‌دهند و با این حال سکوت کند و علیه آن افراد به خاطر جعل نام و نشان شرکت خود شکایت نکند. در صورتی که ابعاد کلاهبرداری چنان وسیع باشد که دادستان برای کشف ابعاد واقعی کلاهبرداری‌ها به پرونده ورود نماید، با فرض اینکه پرونده همین‌ها باشد، آیا عنوان مجرمانه‌ای متوجه رئیس آن شرکت می‌باشد؟
– پاسخ: با توجه به اینکه مدیرعامل مجری مصوبات هیئت مدیره است و اقامه دعوا بایستی با تصویب هیئت مدیره باشد، نمی توان اتهامی به شخص مدیرعامل نسبت داد.
+ پرسش: بنده یک ماشینی گرفتم، به عنوان بیرنگ گرفتم که قولنامه نکردیم و فقط وکالت گرفتیم. بعد از چند ساعت فهمیدم ماشینم رنگه، الان چطوری می‌تونم شکایت کنم؟ هیچ کسی هم جوابگو نیست. ممنون که راهنماییم می‌کنید، واقعا سردرگمم که چه کار کنم؟ تعویض پلاک کنم یا نه؟
– پاسخ: می توانید مستند به خیار عیب، معامله را فسخ یا ما به التفاوت خودروی سالم و معیوب را مطالبه نمایید.
+ پرسش: شخصی مرتکب کلاهبرداری و تحصیل مال نامشروع شده ازم و وجوه رو به کارت پدرش واریز کردم و از سیمکارت‌های پدرش پیام‌های تهدید و اقرار به کلاهبرداری بهم ارسال شده، همچنین مرتکب جعل شده و اثر انگشت خودش و پدرش روی مدارک هست، منظورم اثر انگشت استامپی نیست، یعنی کاغذ مدارک جعلی رو لمس کردن خودش و پدرش، چون خودم مدارک جعل شده رو دست پدرش و خودش دیدم که داشتن نگاه می‌کردند. می‌خوام از خودش و پدرش شکایت کلاهبرداری و تحصیل مال نامشروع و جعل کنم، متهم (پسر) میتونه بیاد اقرار کنه و بگه من از کارت‌های بانکی و سیمکارت‌های پدرم بدون اجازه و اطلاعش استفاده کردم و پدرم هیچ اطلاعی نداشته و بگه مدارک جعلی صرفا با دست پدرم برخورد داشته و هیچ اطلاعی از جعلی بودن مدارک و پیامک‌های ارسالی اقرار به کلاهبرداری و تهدید و غیره نداشته پدرم؟ اگر پسر چنین اقراری کنه، دیگه نمیشه پدرش رو تعقیب و مجازات کرد؟ یعنی اقرار پسر پدر رو تبرئه میکنه بدون شاهد و مدرک و این‌ها؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: من در دادگاه بدوی محکوم شدم به رد مال به نرخ تورم به شکات و تحمل سه سال و نیم حبس تعزیزی و یک میلیون و هفتصد هزار تومان جریمه نقدی، جرمم فروش فایل آموزشی بی ارزش به ۳۰ نفر در مجموع حدود ۲۲ میلیون تومان، یعنی تقریبا نفری ۵۰۰ هزار تومان یا بعضی‌ها یکم بیشتر، فاقد سابقه کیفری هستم، حالا خواستم بپرسم که در مرحله تجدیدنظر میشه با رد مال طبق نرخ تورم و پرداخت جریمه، مجازات حبس رو تعلیق کرد؟ ضمنا رضایت شاکی‌ها رو نتوستم اخذ کنم چون مبالغ خیلی بالاتر درخواست می‌کردند.
– پاسخ: 0
+ پرسش: بابت یک مشارکت کاری بنده یک چک دادم به شخصی، اون هم پول رو زده به حساب نفر سوم. نفر سوم کلاهبردار بوده. الان با قید وثیقه آزاده. از مدت چک هم سه سال گذشته، آیا خطری من رو تهدید میکنه؟ چه کار باید کنم؟یعنی با اینکه چک دادم به طرف کاری نمی‌تونه بکنه، هر چند از نفر سوم شکایت شده الان با قید وثیقه آزاده. آخه چند بار گفته ازت شکایت می‌کنم چک دادی بهم، یعنی مشکلی نیست؟
– پاسخ: بابت وصول و پرداخت وجه چک در قبال دارنده مسئول می باشید.
+ پرسش: پسرعموی من یک مدت وضعش خوب شد، من هم گفتم دست ما رو هم بگیر، گفت بیا کارهای بانکیم رو انجام بده، هم دستمزد بهت میدم هم پورسانت و… من هم قبول کردم و اون پول میزد به حساب من و من هم میرفتم براش حواله می‌کردم و مثلا میگفت این ماه ۳۰ میلیون یا ۵۰ میلیون بردار برای خودت و من هم حدودا نیم میلیارد برای خودم حواله یا جابجا کردم. حالا متوجه شدم گرفتنش بابت کلاهبرداری و تو همون جلسه اولم اقرار کرده. حالا از من هم شکایت شده، من اصلا اطلاعی از کلاهبرداری نداشتم و پول‌های سهم خودم رو هم خرج کردم. حالا من باید چکار کنم؟ باید من این پول‌ها رو پس بدم؟ چون تمام مبالغ رو از کلاهبرداری به دست آورده.
– پاسخ: 0
+ پرسش: من برای ملکی سند مالکیت گرفتم، از من کلاهبرداری ثبتی شکایت کردند. می‌خواهم بدونم مرور زمان در جرم کلاهبرداری ثبتی چند سال می‌باشد؟ بعد از چند سال جرم مشمول مرور زمان میشه؟ دو ماه است سند گرفته‌ام.
– پاسخ: 0
+ پرسش: در پی شکایت کیفری مبنی بر فروش و انتقال مال‌غیر و کلاهبرداری از دایی‌ام. بعد از ۸ ماه در آخرین جلسه، بازپرس گفت منتظر صدور رای باشید. چند روز بعد پیامک اومده که پرونده به شورای حل اختلاف ارجاع شده بدون اطلاع ما. در ضمن مشمول مروز زمان نشده. و موقع صدور رای پرونده بدون اطلاع ما به شورای حل اختلاف ارجاع شده!
– پاسخ: 0
+ پرسش: بنده طرح شکایت کلاهبرداری داشتم که تشکیل پرونده در شهر کرج بود و به دادسرای کرج پرونده فرستاده شد و فرد متشکی‌عنه ساکن کرمانشاه است. پرونده به شعبه کرمانشاه رفته علی‌رغم این که بنده ساکن کرج هستم و شکایت انجام دادم. به چه دلیل؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: ما یک قولنامه نوشتیم که یک باغ رو به کسی فروختیم. در این قولنامه نوشتیم که پول رو کامل گرفتیم از خریدار، اما خریدار کلاهبردار از آب درومد و به ما پولی نداد. حالا از ۳ برگ قولنامه یکی از برگه‌ها امضاش پاره شده و هیچ پولی هم به حساب ما از طرف خریدار واریز نشده. همچنین کد ملی‌ها در قولنامه اشتباه نوشته شده و از زمان نوشته شدن این قولنامه ۴ سال می‌گذره. می‌خواستم بدونم خریدار میتونه شکایت کنه و باغ رو بگیره؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: بنده از شخصی بابت ۴ میلیارد تومن شکایت کلاهبرداری کردم که مبلغ ۲ تومن به من در طول شکایت برگردونده و بابت مابقی مبلغ متهم شده، بقیه‌ش رو میگه ندارم که بدم. آیا بدون رضایت من و بدون رد مال امکان داره از زندان آزاد بشه؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: من و شخص الف از یک کلاهبردار شکایت کردیم کلا ۱ میلیارد که واریزیمون به متهم رو ۵۰۰ تومان من ریختم و ۵۰۰ تومان الف واریز کرده بود، متاسفانه الف همزمان رفت بابت سودش که به صورت سفته بهش داده بود شکایت کرد و در دادخواستش آورد که بابت ۱ میلیارد اصل پول و ۲ میلیارد سود مجموعا ۳ میلیارد شکایت سفته زد و نگفته ۵۰۰ تومانش برای خودم نیست و خوانده و متهم هم هیچ اعتراضی نکرده، در صورتی که از اون ۱ میلیارد اصل پولی که زده ۵۰۰ تومن برای من بوده و من اصلا شکایتی هم بابت سفته نداشتم و متهم در حقوقی محکوم شد به کل ۳ میلیارد. مشکل از اینجا شروع شد که متهم در دادگاه کیفری ادعا کرده اصل پول رو هم در شکایت حقوقی الف گرفته و متاسفانه قاضی کیفری بدون توجه به طلب مجزای من و بدون کارشناسی نوشته چون خود متهم مبلغ ۱ میلیارد رو قبول کرده محکوم به ۱ میلیارد جزای نقدی و ۶ سال زندان کرد و چون در حقوقی اصل و سود مطرح شده و حکم داده شده دادگاه کیفری تکلیفی در رد مال ندارد. خب این وسط تکلیف من چی میشه؟ من نه در شکایت حقوقی بودم و در حکم حقوقی هم چیزی به اسم من وجود نداره، اینجا هم در حکم کیفری که ردمال انجام نشد و ۵۰۰ تومن من جداگانه حساب نشده و در رای آورده نشده و هیچ ترتیب اثری هم ندادن. حالا اول اینکه من نمی‌خوام اصلا با حکم حقوقی قاطی بشم و می‌خوام ۵۰۰ تومن ردمال زده بشه و دوم می‌خوام بابت ضرر و زیان و ارزش ۵۰۰ تومنم شکایت تاخیر تادیه کنم. باید چکار کنم؟ با این احکام چجوری میشه این دو مورد درست بشن که هم ردمال بگیرم هم بتونم شکایت ارزش پول رو کنم؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: شخصی مرتکب کلاهبرداری از طریق رمالی شده به مبلغ زیر صد میلیون تومن از ۱۵نفر، به گفته خودش به علت توهم ارتباط با موجودات ماورایی مرتکب چنین کاری شده و شکات هنوز شکایت نکردن، مرتکب میتونه بره قبل از شکایت ازخودش و با درخواست خودش از دادسرا و… درخواست گواهی پزشکی قانونی کنه مبنی بر اینکه در برهه زمانی که مرتکب رمالی شده دچار توهم بوده؟ اگر پزشکی قانونی توهمش رو در اون برهه زمانی تایید کنه دیگه اگر شکات هم با هر مدرکی شکایت کنن منع تعقیب می‌خوره؟ نامه پزشکی قانونی در تبرئه شدن مرتکب تاثیر داره؟ اصلا پزشکی قانونی مثلا میتونه توهم رمال رو در۷ سال قبل تشخیص بده؟ چون می‌خواستم ازش شکایت کنم گفت دچار بیماری بودم. می‌دونم دچار مرور زمان شده اما مرور زمان رو درنظر نگیرید.
– پاسخ: 0
+ پرسش: همسر من پارسال مغازه زد با شخصی به صورت شریکی. برای خرید دستگاه به یک آشنا اعتماد کردند، این آقا ۲۰۰ میلیون دستگاه خریدن به همسر من فاکتور دادن ۴۳۰ میلیون. ما یک ماهه متوجه شدیم این اتفاق افتاده و این آقا این مبلغ رو اضافی برداشتن. واریز پول دو تا بوده یکی که ۲۰۰ میلیون به حساب همین آشنامون بوده، یکی هم صاحب دستگاه. امکان شکایت هست؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: ، آیا کلاهبرداری زیر صد میلیون تومن غیرقابل گذشت شده و بعد خصوصی خودش رو از دست داده؟ اگر کلاهبردار محاکمه بشه توسط دادستان، شاکیان مجدد در خصوص کلاهبرداری نمی‌تونن از کلاهبردار شکایت کنند؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: بنده با شخصی قرارداد مضاربه کاری بستم و بابت ضمانت، چکی به تاریخ برج ۱۲ سال ۴۰۳ گرفتم و قرار شد براساس قرارداد سود حاصله رو محاسبه (۶۰به۴۰) و به طور علی‌الحساب ۱۷ تا ۲۰درصد محاسبه کرده، روزانه پرداخت می‌کرد ولی متاسفانه مدت ۱۰روز هست که گوشیش خاموش ومتواری شده و شاکیان زیادی دارد. آیا با توجه به تاریخ چک امکان طرح شکایت هست؟
– پاسخ: 0
سلام ابلاغ الکترونیکی اومده، علت حضور: رسیدگی، موضوع هم شخصی که او را نمی‌شناسم ادعای “تحصیل مال از طریق نامشروع یا تقلب از امتیازات و .. ” زده، نکته اول اینکه من اصلا با کسی ارتباط مالی نداشتم و بیکار هستم، نه با کسی شراکت داشتم و نه قول و قرار. دوم اینکه این شخص را نمی‌شناسم، سوم اینکه ابلاغیه را مامور ابلاغ امضا نکرده. آیا می‌توان این احضاریه را نادیده گرفت؟
سلام، در یک پرونده طبق کیفرخواست شخصی متهم است به دو مرتبه جعل سند عادی و دو مرتبه (استفاده از سند مجعول وکلاهبرداری) که موضوع و جریان هر یک از اتهامات منفک از دیگری می‌باشد. مال برده شده در هر یک از کلاهبرداری‌ها زیر صد میلیون می‌باشد. متهم سابقه ندارد و هیچ یک از علل مخففه جرم شامل وی نمی‌باشد، بلکه تبلیغات وسیع در فضای مجازی و جعل عنوان شرکت (غیردولتی) از علل مشدده نیز می‌باشد، همچنین سوءنیت خاص و مشدد متهم اثبات شده است. صرفا مجازات حبس برای متهم حدودا چقدر خواهد بود؟
سلام، آیا امکان دارد و قانون اجازه می‌دهد اطلاعات فردی را که حکم جلب او را داریم در شبکه‌های اجتماعی مربوط حوزه صنفی اون شخص برای پیدا کردنش به اشتراک گذاشت؟
سلام، من شاکی دارم مبلغ ۱.۵۰۰.۰۰۰ تومان، به خاطر این یک و پونصد قرار جلب به دادرسی صادر شده و گفتن قرار الزام به حضور و تامین وجه ۱۵۰۰، یعنی چه؟ یعنی اگر برم دادسرا و ۱۵۰۰ طرف رو بدم مختومه میشود؟
سلام در خصوص کلاهبرداری شخصی از بنده به مبلغ زیر ۲۵۰ میلیون تومان، بنده وکیل برای خودم گرفتم و ایشان از من فاکتور فروش خواست که برای این شخص کلاهبردار صادر کنم چون محصول و خدماتی که به این شخص دادم به صورت رفاقتی و حسن و اعتماد بوده و هیچ قراردادی ما امضا نکردیم و به ایشان اعتماد کردم و امضایی ندارم از این شخص و وکیل گفت مبلغ ۲۰ میلیون تومان در دادگاه بلوکه میشه و در آخر پرونده به شما برگشت داده میشه و ۳.۵ درصد که ۸ میلیون تومن میشه هم مخارج از ثبت شکایت و اینطور مسائل میشه. حال از اونجایی که وکیل شماره کارت خودش رو قراره بهم بده، من باید چه کار کنم؟ در ضمن من و وکیل هیچ قرارداد یا دستنوشته‌ای بین هم امضا نکردیم و از من چیزی نخواسته و تا این مرحله هیچ پولی ازم نگرفته و قول داده که حکم جلب و ممنوع‌الخروجی این شخص رو برام کمتر از ۳ ماه می‌گیره.