جرایم پزشکی

قصور پزشکی

طبق ماده 495 قانون مجازات اسلامی هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام میدهد موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است مگر آن که عمل او مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی باشد یا این که قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود و چنانچه اخذ برائت از مریض به دلیل نابالغ یا مجنون بودن او، معتبر نباشد و یا تحصیل برائت از او به دلیل بیهوشی و مانند آن ممکن نگردد، برائت از ولی مریض تحصیل می‌شود.

در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عمل برای وی ضمان وجود ندارد هرچند برائت اخذ نکرده باشد.

ولی بیمار اعم از ولی خاص است مانند پدر و ولی عام که مقام رهبری است. در موارد فقدان یا عدم دسترسی به ولی خاص، رئیس قوه قضائیه با استیذان از مقام رهبری و تفویض اختیار به دادستانهای مربوطه به اعطای برائت به طبیب اقدام مینماید.

ضمانت ناشی از صدور دستور پزشک

طبق ماده 496 قانون مجازات اسلامی پزشک در معالجاتی که دستور انجام آن را به مریض یا پرستار و مانند آن صادر مینماید، در صورت تلف یا صدمه بدنی ضامن است مگر آنکه مطابق ماده 495 قانون مجازات اسلامی عمل نماید.

در موارد مزبور، هرگاه مریض یا پرستار بداند که دستور اشتباه است و موجب صدمه و تلف می‌شود و با وجود این به دستور عمل کند، پزشک ضامن نیست بلکه صدمه و خسارت مستند به خود مریض یا پرستار است.

در قطع عضو یا جراحات ایجاد شده در معالجات پزشکی طبق ماده 495 قانون مجازات اسلامی عمل می‌شود.

صدور تصدیق‌نامه برخلاف واقع

طبق ماده 539 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) هرگاه طبیب تصدیق‌نامه برخلاف واقع درباره شخصی برای معافیت از خدمت در ادارات رسمی یا نظام وظیفه یا برای تقدیم به مراجع قضایی بدهد به حبس از شش ماه تا دو سال یا به ۲۵/۰۰۰/۰۰۰ تا ۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد و هرگاه تصدیق‌نامه مزبور به واسطه اخذ مال یا وجهی انجام گرفته علاوه بر استرداد و ضبط آن به عنوان جریمه، به مجازات مقرر برای رشوه گیرنده محکوم می‌گردد.

تفاوت دادسرا جرایم پزشکی با دادسرا سازمان نظام پزشکی

دادسرای نظام پزشکی مرجع رسیدگی به تخلفات پزشکی است. دادسرای نظام پزشکی خود سازمان و اعضایش را شامل می‌شود و به تخلفات اعضا (پزشکان و اشخاص وابسته) رسیدگی می‌کند و دادسرای پزشکی عام‌تر است ولی دادسرا جرایم پزشکی ویژه رسیدگی به جرائم پزشکی، دارویی و امور بهداشتی می‌باشد.