منظور از اعاده حیثیت این است که مدت مجازات تبعی شخص تمام شود. در این صورت وی به اعاده حیثیت نائل شده و مجددا می تواند از حقوق اجتماعی استفاده کند.
اعاده حیثیت در قانون
طبق ماده 233 قانون مجازات اسلامی، حقوق اجتماعی موضوع این قانون به شرح زیر است:
الف) داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا
ب) عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیات دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور
پ) تصدی ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری
ت) انتخاب شدن یا عضویت در انجمنها، شوراها، احزاب و جمعیتها به موجب قانون یا با رای مردم
ث) عضویت در هیاتهای منصفه و امناء و شوراهای حل اختلاف
ج) اشتغال به عنوان مدیر مسوول یا سردبیر رسانه‌های گروهی
چ) استخدام و یا اشتغال در کلیه دستگاههای حکومتی اعم از قوای سه گانه و سازمانها و شرکت‌های وابسته به آنها، صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح و سایر نهادهای تحت نظر رهبری، شهرداریها و موسسات مامور به خدمات عمومی و دستگاههای مستلزم تصریح یا ذکر نام برای شمول قانون بر آنها
ح) اشتغال به عنوان وکیل دادگستری و تصدی دفاتر ثبت اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتریاری
خ) انتخاب شدن به سمت قیم، امین، متولی، ناظر یا متصدی موقوفات عام
د) انتخاب شدن به سمت داوری یا کارشناسی در مراجع رسمی
ذ) استفاده از نشانهای دولتی و عناوین افتخاری
ر) تاسیس، اداره یا عضویت در هیات مدیره شرکت‌های دولتی، تعاونی و خصوصی یا ثبت نام تجارتی یا موسسه آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و علمی
مستخدمان دستگاههای حکومتی در صورت محرومیت از حقوق اجتماعی، خواه به عنوان مجازات اصلی و خواه مجازات تکمیلی یا تبعی، حسب مورد در مدت مقرر در حکم یا قانون، از خدمت منفصل می‌شوند.
طبق اصل 171 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، هر گاه در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا در حکم یا در تطبیق حکم بر مورد خاص، ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد، در صورت تقصیر، مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و در غیر این صورت خسارت به وسیله دولت جبران می‌شود، و در هر حال از متهم اعاده حیثیت می‌گردد.
طبق ماده 698 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه او‌راق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت رأساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاو‌ه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از یک ماه تا یک سال و یا شلاق تا (۷۴) ضربه محکوم شود.
+ پرسش: برای فردی که نسبت به من توهین و تهدید و نشر اکاذیب و افترا انجام داد، کیفرخواست صادر شده است و چند روز دیگر دادگاهش برگزار می‌شود. آیا میتوانم از دادگاه بخواهم که برای جبران آسیب روحی و روانی و حیثیتی که به من وارد شده است، مجرم را ملزم کنند که مبالغی به من پرداخت کند؟ آیا چنین قانونی وجود دارد؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: فردی به بنده حمله کرده و من را مورد ضرب و جرح قرار داده و از من شکایت کرده که من به وی حمله کردم و آسیب رساندم. بنده نیز متعاقبا از آن شخص شکایت کردم و طبق رای دادگاه و با بررسی مدارک (شهادت شهود) و گواهی پزشکی قانونی، با رای دادگاه، شکایت طرف مقابل از من رد شد و ضرب و جرح من توسط ایشان تایید شد و دیه نیز به نفع من تعیین گردید. آیا میتوانم از فرد موردنظر برای شکایتی که با ادعای دروغ مطرح کرده و باعث آبروریزی و آزار من برای حضور در دادگاه شهرستانی دور از محل زندگیم شده شکایت کنم؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: بابت شکایت در مورد نامه‌ای کذب، به علت مشمول مرور زمان شدن، در دادسرا و تجدیدنظر قرار موقوفی تعقیب صادر شد. از آنجایی که ادله جدیدی به دست آورده‌ام، آیا می‌توان با عنوان اعاده حیثیت و الزام به اثبات نامه‌ها شکایت کیفری جدیدی کرد؟
– پاسخ: 0