قانون مدنی در مورد نفقه و طلاق به دلیل عدم پرداخت نفقه تعییناتی دارد. طبق قانون، شوهر موظف است که نفقه همسر خود را پرداخت کند و اگر این تعهد را نپذیرد، زن حق دارد به دادگاه خانواده مراجعه کند و درخواست طلاق را بیان کند.
در صورتی که زن، دادگاه خانواده را متقاضی حکم عدم پرداخت نفقه کند و حکم صادر شود، اگر مرد همچنان از پرداخت نفقه خودداری کند یا قادر به پرداخت آن نباشد، زن میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق را ارائه دهد. در این صورت، قاضی میتواند به جای مرد، اقدام به طلاق و صدور سند طلاق نماید.
مهم است بهیاد داشت که دادگاه خانواده صلاحیت رسیدگی به پروندههای مربوط به نفقه را دارد. در صورتی که درخواست مطالبه نفقه به دادگاهی غیر از دادگاه خانواده ارائه شود، آن دادگاه قادر به رسیدگی به این پرونده نمیباشد و پرونده به دادگاه خانواده ارجاع خواهد شد؛ زیرا تخصص دادگاه خانواده در رسیدگی به پروندههای مرتبط با طلاق به علت عدم پرداخت نفقه است.
ماده 1129 قانون مدنی:
در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجراء حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه زن می تواند برای طلاق به حاکم رجوع کند و حاکم شوهر او را اجبار به طلاق مینماید. همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه.
پرسش: خانم به عنوان خواهان دادخواست مطالبه نفقه مطرح کرده و رای به نفعش صادر شده، قطعی شده و ۶ ماه هم از این رای گذشته ولی آقا هیچ اطلاعی از تشکیل جلسه نداشته و قاعدتا اعتراضی هم نکرده. حال سوالی که هست اینه که آیا خانم میتونه به استناد این شرایط و به واسطه عدم پرداخت نفقه به مدت ۶ ماه دادخواست طلاق رو مطرح کنه؟ آیا اینکه زوج از تشکیل جلسات بیخبر بوده میتونه با واخواهی و یا مثلا واریز نفقه از تحقق این شرط ضمن عقد جلوگیری کنه؟ یعنی با عدم پرداخت نفقه بشه طلاق رو به نتیجه رسوند؟
پاسخ: اگر از حکم اطلاع نداشتید امکان واخواهی برای شما ظرف ۲۰ روز از تاریخ اطلاع وجود دارد. عدم پرداخت نفقه میتواند یکی از موارد اثبات عسر و حرج و پذیرش طلاق از طرف زوجه باشد. که شرط صدور حکم طلاق به استناد عدم پرداخت نفقه این است که الزام زوج به پرداخت نفقه مقدور نباشد یعنی با جلب زوج نیز نفقه پرداخت نشود مگر اینکه محکومیت مبنی بر ترک انفاق هم داشته باشید.
نمونه دادخواست طلاق به علت عدم پرداخت نفقه
ریاست محترم دادگاه خانواده؛
با سلام
احتراماً به استحضار میرساند:
اینجانب به موجب عقدنامه شماره ……….. مورخ ………… دفترخانه شماره … شهرستان ……….. با خوانده عقد ازدواج دائم منعقد کردهام که حاصل این ازدواج، ………………. فرزند پسر/ دختر / بدون فرزند میباشد. خوانده به مدت بیش از شش ماه از تاریخ ……… از پرداخت نفقه خودداری میکنند و به موجب دادنامه شماره ………….…. مورخ ……………… نیز به عدم پرداخت نفقه محکوم شدهاند که تاکنون هیچ اقدامی در جهت پرداخت انجام ندادهاند. لذا با تقدیم این دادخواست و به استناد ماده ۱۱۱۹ و تبصره ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی صدور حکم مبنی بر اجرای صیغه طلاق به انضمام کلیه خسارات و هزینه دادرسی در حق اینجانب را استدعا دارم.
مشاوره حقوقی
+ پرسش: زوجه دادخواست طلاق به جهت تخلف زوج از شرایط عقدنامه داده بود (عدم پرداخت نفقه). در مرحله بدوی و تجدیدنظر دادخواستش رد شده، الان که رد شده اظهارنامه اعلام آمادگی جهت تمکین داده. لطفا راهنمایی کنید که هدفش چی هست و من باید چی کار کنم؟ زوجه ناشزه هست و محکوم قطعی به الزام به تمکین شده، از دادگاه هم اجازه ازدواج مجدد گرفتم.
– پاسخ: هدف ایشان اخذ نفقه میباشد. شما می بایست منزل مناسب و اثاث البیت جهت بازگشت وی تهیه و معرفی نمایید.
+ پرسش: در اجرای احکام شورای حل اختلاف از بنده امضاء و اثر انگشت گرفتن بابت یک صورتجلسه که در آن جلسه یک مدت ده روزه به من داده شده برای پرداخت مبلغی بابت نفقه، هزینه دادرسی و تاخیر تادیه، اما بنده توانایی پرداخت مبلغ رو ندارم. لطفا راهنماییم کنید که چه کار کنم و راهحل آن چیه؟ اصلا اگر پرداخت نشد چه اتفاقی میافته؟
– پاسخ: 0
با ساله که مستاجریم و هیچ پیشرفتی نداشتیم. روزها تا ۱۲ ظهر میخوابه. شبها هم پیش دوستاش و ساعت ۱ شب میاد خونه. چند روز درمیون کار میکنه فقط. مشکلات زیاده اما اینکه خرجی بهم نده خیلی اذیت میشم. اصلا پولی نداره که خرجی بده. فقط یک قطعه زمین به عنوان ارث بهش رسیده. چه کار میشه کرد با این شخص؟ قید کنم که خیلی باهاش جدی حرف زدم و حرف طلاق آوردم اما اهمیت نمیده و جدی نمیگیره.