نفقه را قانون مدنی تعریف کرده است و عبارت است از: «نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبپـیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض».
مواردی که بصورت مثال برای نیاز های متعارف گفته شده فقط چند مورد می در تعریف نفقه، ملاک آن وضعیت و احتیاجان زن است و نه مرد. بنابراین اگر زن از خانواده ای ثروتمند باشد و خانواده شوهر سطح درآمدی کمتری داشته باشند، شان خانوادگی و شخصیتی زن ملاک است.
محاسبه آنلاین نفقه زن و فرزند به نرخ روز امکان پذیر نیست و فقط باید توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین شود.
» انواع نفقه چیست؟
نفقه در قانون فقط شامل زوجه (زن) نمی شود و به کسانی دیگر نیز تعلق می گیرد که شامل:
🔷 نفقه زوجه
🔷 نفقه اقارب
🔷 نفقه زندانی
» نحوه محاسبه نفقه زن در سال ۱۴۰۳
محاسبه نفقه برای هر فردی با توجه به شرایط و موقعیت اقتصادی و خانوادگی آن فرد متفاوت است و قوانین مختلفی برای محاسبه آن وجود دارد. در کل، برای محاسبه نفقه، به عوامل زیر توجه میشود:
✅ درآمد شوهر
✅ هزینه‌های زن
✅ تعداد فرزندان
✅ شرایط خاص
» نفقه در دوران عقد
🔴 در صورتی که زن و مرد در دوران عقد به توافق برای زمان مراسم ازدواج و شروع زندگی مشترک رسیده باشند، در این دوره زمانی، زن به نفقه مستحق نخواهد بود.
⚖️ نفقه در قانون مجازات اسلامی
قوانین مجازات اسلامی نیز مواردی درباره نفقه تعریف کرده‌اند. به عنوان مثال:
✅ ماده ۲۹۹ قانون مجازات اسلامی: بر اساس این ماده، در صورت عدم پرداخت نفقه به دلیل عدم توانایی مالی شوهر، در صورتی که شوهر نتواند به دلیل بی‌توجهی به کار، بی‌توجهی به مسئولیت مسکن خانواده، ترک فرزندان و یا سایر رفتارهای نامناسب، به پرداخت نفقه بپردازد، مجازاتی برای وی تعیین میشود.
✅ ماده ۳۰۰ قانون مجازات اسلامی: بر اساس این ماده، در صورتی که شوهر به دلیل بی‌توجهی به وظیفه پرداخت نفقه، به دلیل معاشرت با زن دیگر همسر خود را ترک کند، مجازاتی تعیین میشود.
✅ ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی: بر اساس این ماده، در صورتی که شوهر به دلیل بی‌توجهی به وظیفه پرداخت نفقه، به دلیل معاشرت با زن دیگر، با همسر خود به توافقی درباره پرداخت نفقه برسد و سپس به توافق عمل نکند، مجازاتی تعیین میشود.
در کل، قوانین مجازات اسلامی نیز به پرداخت نفقه توجه دارند و در صورتی که شوهر به دلیل بی‌توجهی به وظیفه پرداخت نفقه، به مشکلاتی برای همسر خود و خانواده‌اش بیفزاید، مجازاتی برای وی تعیین میشود.
میزان نفقه زن
برای تعیین مبلغ نفقه زن یا مبلغ نفقه فرزند، باید به کارشناس دادگاه مراجعه کرد و مبلغ آن را بر اساس معیارهای قانونی و حقوقی تعیین کرد. این معیارها شامل شرایط و وضعیت نفقه‌گیرنده و نیازهای او، وضعیت مالی منفق، وضعیت خانوادگی زن و فرزندان و تعداد فرزندان و سایر عوامل مرتبط با محاسبه نفقه میشود.
در اغلب موارد، زوجین می‌توانند بر سر مبلغ نفقه توافق کنند و به صورت داوطلبانه، مبلغ مشخص شده را به مستحق نفقه پرداخت کنند. اما در صورتی که توافقی بر سر مبلغ نفقه برقرار نشده باشد، کارشناس دادگاه بر اساس معیارهایی نظیر درآمد و وضعیت مالی طرفین، نوع رابطه و تعداد فرزندان، مبلغ نفقه را تعیین خواهد کرد.
محاسبه نفقه به نرخ روز
محاسبه نفقه به نرخ روز و محاسبه آنلاین نفقه زن و فرزند به نرخ روز امکان پذیر نیست و فقط باید توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین و توسط دادگاه به آن حکم داده شود.
با توجه به اینکه مبلغ نفقه با توجه به موارد و معیارهای مختلفی توسط کارشناس دادگاه تعیین میشود، محاسبه آنلاین نفقه به نرخ روز امکان‌پذیر نمی‌باشد. البته در صورتی که زوجین قبلاً توافقی برای محاسبه نفقه به نرخ روز بسته باشند، می‌توانند بر اساس آن تعیین مبلغ نفقه را انجام دهند، اما در عموم موارد، برای محاسبه نفقه باید به کارشناس دادگاه مراجعه کرد و مبلغ آن را بر اساس معیارهای قانونی و حقوقی تعیین کرد.
نفقه زن در قانون مدنی
ماده 1106 قانون مدنی:
در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است.
تعریف نفقه در قانون
ماده 1107 قانون مدنی:
نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.
اثر نشوز زن بر استحقاق نفقه
ماده 1108 قانون مدنی:
هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود.
نفقه بعد از طلاق در حالت عادی، نشوز و حامله
ماده 1109 قانون مدنی:
نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است مگر اینکه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد لیکن اگر عده از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد زن حق نفقه ندارد مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع حمل حق نفقه خواهد داشت.
نفقه در عده وفات
ماده 1110 قانون مدنی:
در ایام عده وفات، مخارج زندگی زوجه عندالمطالبه از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است (درصورت عدم پرداخت) تامین می‌گردد.
الزام شوهر به دادن نفقه
ماده 1111 قانون مدنی:
زن میتواند در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه به محکمه رجوع کند در این صورت محکمه میزان نفقه را معین و شوهر را به دادن آن محکوم خواهد کرد.
ماده 1129 قانون مدنی:
در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجراء حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه، زن میتواند برای طلاق به حاکم رجوع کند و حاکم شوهر او را اجبار به طلاق می‌نماید. همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه.
مشاوره حقوقی
پرسش: سال ۹۱ نفقه ماهی ۱۵۰هزار تومان خورده ولی پرداختی نکرده پدر فرزند. الان دوباره شکایت کردیم. میخاستم ببینم نحوه محاسبه‌اش چجوریه؟ آیا با نرخ روز محاسبه‌اش میکنند یا نه؟
پاسخ مشاور: مبالغ گذشته به نرخ روز محاسبه نخواهد شد و جمع مبالغ محاسبه و پرداخت خواهد شد ولی به نرخ روز نیست. برای تعدیل نفقه فرزند باید دادخواست تعدیل دهید تا مقام قضایی پرونده را به کارشناس ارجاع و ایشان با توجه به مخارج و هزینه‌های ضروری فرزند نسبت به تعیین مجدد مبلغ نفقه اقدام نماید.
پرسش: اینجانب ۲۱ سال سن دارم و دانشجوی سال آخر رشته حقوق دانشگاه پیام نور هستم پدرم و مادرم به مشکل خورده‌اند و جدا از همدیگر زندگی میکنند، من هم با مادرم زندگی میکنم، ۳ برادر دیگر هم دارم که همگی با مادرم زندگی میکنیم، ۴ ماه پیش تقاضای نفقه دادم و کارشناس نوشته با توجه به حقوق پدر که استعلام گرفته شده و بالای ۲۰ میلیون تومان حقوق میگیرد نفقه ماهیانه به مبلغ ۳ میلیون تومان در نظر گرفته میشود، پدرم اعتراض گذاشت و لی قاضی شورای حل اختلاف قبول نکرد پرونده به کارشناس ۳ نفره بره و رای صادر کرد و اکنون پدرم اعتراض گذاشته که پرونده به دادگاه تجدید نظر برود و در اعتراضی که نوشته خیلی دروغ گفته.
مثلا گفته خانه‌ام آتش گرفته و مبلغ ۲۰۰ میلیون داده‌ام وسایل زندگی در صورتی که فقط درخت حیاط آتش گرفت و هیچ وسایلی نسوخت آن هم سال ۱۴۰۰ و یا گفته که من معامله میکنم و در آمد دارم و تقاضای استعلام حساب‌های بانکی من کرده در صورتی که من اصلا معامله نمیکنم و هیچ درآمدی ندارم و یا گفته که مهریه و اجرت المثل مادرم را پرداخت میکنم در صورتی که مهریه و اجرت المثل هم مربوط به سال ۱۴۰۱ بود و تمام شد مهریه مادرم فقط ۵ سکه بود و همه را یک جا داد .
و یا اجاره نامه صوری گذاشته روی پرونده و یا پیرینت وام فرد دیگری را گذاشته روی پرونده و گفته قسط وام می‌دهم و خیلی دروغ‌های دیگر، وضع مالی بسیار خوبی دارد کارشناس بدوی استعلام گرفت از محل کارش، در ارسال لایحه دفاعیه من چه بگویم? ممکنه نفقه به من تعلق نگیره یا دادگاه تجدید نظر نفقه را تقلیل کنه؟
پاسخ مشاور: رسیدگی به دعوای نفقه در صلاحیت دادگاه خانواده است. اثبات نیاز داشتن نیز به شما بستگی دارد. و نتیجه آن مشخص نیست.
پرسش: با دانستن اینکه تعیین نفقه با نظر کارشناس هست ولی با در آمد ۴۰میلیون پدر نفقه فرزند دانشجو حداکثر چقدر در نظر میگیرن؟ میزان نفقه فرزند دانشجو حداکثر چقدر هست؟
پاسخ مشاور: امکان تعیین میزان نفقه وجود ندارد، کاملا بستگی به نظر کارشناس دادگستری دارد و در کل نفقه با توجه به وضع مالی نفقه گیرنده تعیین میشه نه شخص منفق و توسط کارشناس بررسی و تعیین میشه. در خصوص فرزند دانشجو نیز کارشناس معمولا نفقه را به میزان هزینه‌های تحصیل و امرار امور روزمره تعیین میکند و در سال ۱۴۰۲ در حدود ۲ تا ۳ میلیون میتواند باشد.
پرسش: بعد از گذشت ۴ ماه ک شوهرم ترک منزل کرده در خواست نفقه دادم و فرزندم ندارم. . ایا میتونم در خواست طلاق بدم؟ میزان نفقه چقدر هست؟
پاسخ:در صورت اثبات عسر و حرج و با گذشت مدت زمان شش ماه حق طلاق ایجاد خواهد شد، میتوانید تقاضای طلاق نمایید. و همچنین برای ترک انفاق میتوانید شکایت کنید.
پرسش: من و همسرم به مدت یک سال می شود عقد کرده هستیم زوجه درخواست نفقه در شورا داده است و کارشناس برای بازدید رفته و نظریه صادر کرده است و در ابلاغیه گفته شده طبق ۷روز کاری جهت تجدید نظر خواهی و من اعتراض به نظریه کارشناس نداشته‌ام ولی در دادخواستی که در دفاتر خدمات قضایی ثبت میشود عنوان موضوع مرا که گفته‌ام من هزینه‌های گزافی کرده‌ام و وظایف خود را طبق قانون انجام داده‌ام با مدارک و شواهد و شاهدان میتوانم اثبات کنم اما در نامه زده‌اند اعتراض به نظریه کارشناس و حالا برایم ابلاغیه امده که به علت تجدید نظرخواهی و اعتراض شما طبق ۷روز کاری کارشناس ۳ نفره درخواست کرده و هزینه را پرداخت کنید و سوال من این است که باید دوباره نامه دادخواست بنویسم که اشتباه تایپی بوده چون من درخواست الزام به تمکین زده‌ام و جلسه حضورمان چند روز دیگر است؟
پاسخ مشاور: با ارسال لایحه عدم اعتراض خود به قرار کارشناسی را اعلام کنید البته در صورتیکه مبلغ کارشناسی را واریز ننمایید هم به اعتراض شده رسیدگی نشده و اعتراض شما رد خواهد شد. تا زمانی که گواهی نشوز زوجه صادر نشده باشد ملزم به پرداخت نفقه هستید. پس از گرفتن رای الزام به تمکین اجراییه صادر میشود و پس از اجرای رای حاضر گواهی نشوز صادر خواهد شد. در صورتی که زوجه به حق حبس خود استناد کند در دعوای الزام به تمکین محکوم نخواهد شد و شما کماکان ملزم به پرداخت نفقه خواهید بود. بهترین قبل از هر اقدام با وکیل طلاق مشاوره حقوقی تلفنی یا آنلاین داشته باشید.
+ پرسش: همسر من 20 روز پیش من رو به خانه مادرم آورده با عنوان اینکه ما رو جادو کردند و در خانه جادو هست. برای همین ناراحتی و بحث هست و در خانه مادر بمانم تا مشکلات حل شود، چند روز خودش هم می‌آمد، در پی تنش ایجاد شده دیگر نمی‌آید و به خانه رفته و من بلاتکلیف مانده‌ام. الان من چه باید بکنم و میتوانم درخواست نفقه و اجرت‌المثل بدهم؟ یا شکایت بر بیرون کردن از خانه توسط همسر؟
– پاسخ: 0
+ پرسش: مدت کوتاهی پس از ازدواج، زوجه بدون دلیل خاصی خانه را ترک کرده‌اند. می‌دانم تا زمانی که حکم عدم تمکین نگیرم نفقه را باید داد، اما ممکن است با دادن دادخواست تمکین، ایشان به منزل بازگردند، اتفاقا ترجیح می‌دهم هرگز بازنگردند. راهی هست که نه از سوی ایشان اجبار به دادن نفقه گردم و نه ناچار به تحمل ایشان باشم؟ بیان دلایل شخصی این امر باعث اطاله کلام میشود. خلاصه آنکه اگر ایشان دادخواست نفقه دادند، چگونه باید از خود دفاع کنم؟
– پاسخ: 0
[مقاله مرتبط: گواهی عدم امکان سازش چیست؟ ]
سلام محاسبه آنلاین نفقه فرزند به نرخ روز اصلا امکان پذیر نیست؟
باسلام
محاسبه آنلاین نفقه زن و یا فرزند به نرخ روز و بصورت محاسبه آنلاین امکان پذیر نیست. و فقط باید توسط کارشناس رسمی دادگستری و براساس معیار های مورد نظر تعیین شود.
سلام، برادرم با همسرش به مشکل خورده. تقریبا ۳ سال است اختلاف دارند و همسرش در منزل پدرش است. در دادگاه تمکین یک سال پیش برادرم با همسرش، پدر همسر برادرم به من حمله‌ور شد و ضرب‌وشتم کرد که بنده شکایت کردم و پدر همسر برادرم را محکوم کردم. الان بعد از یک سال می‌خواهم به عنوان شاهد پرونده اعسار از پرداخت نفقه معوقه برادرم در جلسه حاضر شوم (قبلا به عنوان شاهد معرفی شدم و باید به جلسه بروم). آیا اگر همسر برادرم بگوید ایشان با من دشمنی دارند و با پدرم دعوا کرده است، ممکن است شهادت من قبول نشود؟ (من با کسی دشمنی ندارم و در دعوای من و پدرش هم من مقصر نبودم و حتی یک ضربه هم نزدم و شکایت هم که کردم با فیلم دوربین مداربسته پدر همسر برادرم محکوم شد). اگر شهادت من در جلسه پذیرفته نشود آیا وقت می‌دهند که برادرم شاهد دیگری را معرفی کند؟